3 września 2022 r. w Centrum im. Ludwika Zamenhofa Białostockiego Ośrodka Kultury, Białostockie Towarzystwo Esperantystów, Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego i Białostocki Ośrodek Kultury zorganizowały Czytanie „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza po esperancku.
Białostoccy esperantyści od 2012 r. uczestniczą w tym ogólnopolskim wydarzeniu. Historię tę przypomniała Katarzyna Lewończuk-Barańczuk z BOK/CLZ. Co roku przygotowywany jest bogatszy program. Oprócz esperantystów uczestniczą w nim przedstawiciele władz miasta i instytucji kultury oraz sympatycy tego ruchu.
W tym roku gościliśmy: Roberta Kamińskiego – przewodniczącego Polskiego Związku Esperantystów, Tomasza Chmielika – współpracującego z Towarzystwem tłumacza literatury na esperanto, Beatę Zadykowicz – dyrektor Książnicy Podlaskiej oraz Grażynę Dworakowską – dyrektor BOK, współorganizatora i gospodarza wydarzenia.
Wybrane do czytania dzieła klasyki literatury polskiej wydawane są w tłumaczeniu na esperanto od 2013 r. Tegoroczną edycję wparł finansowo Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Warto podkreślić zaangażowanie kol. Marii Niemyjskiej, kierowniczkę Esperanto-Libraro – Filii nr 14 Książnicy Podlaskiej, która przygotowała projekt do ministerstwa i pomagała w organizacji wydarzenia.
Dotychczas publikowane utwory tłumaczone były głównie przez Tomasza Chmielika i Lidię Ligęzę. Natomiast tegoroczne wydanie to dwie książki pod wspólną obwolutą: „Ballady i romanse” w polskim oryginale oraz książka esperancka zawierająca tłumaczenia Antoniego Grabowskiego, Lidii Ligęzy i Waltera Żelaznego. Teksty esperanckie zredagował Tomasz Chmielik, a opracowania graficznego i składu tekstu podjął się Przemysława Wierzbowski.
Esperantyści przedstawili inscenizację jednej z ballad Adama Mickiewicza – „Świtezianki”, w kreacjach symbolizujących daną postać (Anna Mocarska, Jarosław Parzyszek, Nina Pietuchowska – narratorzy; Maria Getka i Mariola Pytel – dziewczyna; Kamil Getka – młodzieniec). Dodatkową atrakcją były piosenki ludowe w wykonaniu Lecha Mazurka. Uczestnicy spotkania otrzymali bezpłatne tomiki „Ballad i romansów” z okolicznościową pieczątką.
Wyjątkowym wydarzeniem było przekazanie przez Tomasza Chmielika do zbiorów Książnicy Podlaskiej darów: Książki Kongresowej z 1905 r. Pierwszego Światowego Kongresu Esperanto, zbioru utworów Osipa Mandelsztama oraz powieści „Zulejka otwiera oczy” Guzeli Jachiny w tłumaczeniu na esperanto.
Stefania Romanowicz
zdj. Nina Pietuchowska